Kręgi Naprawcze

Kręgi Naprawcze są jednym ze sposobów realizacji Sprawiedliwości Naprawczej. W Polsce po raz pierwszy w lutym 2010roku dzięki patronatowi Fundacji Świadomego Rozwoju gościliśmy twórce metody Kręgów Naprawczych -Dominica Bartera. Na jednodniowej prezentacji metody przedstawił on czym jest proponowana przez niego metoda oraz podał podstawowe informacje niezbędne do rozpoczęcia jej praktykowania. Dzięki tej wizycie i wywołanemu zainteresowaniu aktualnie działa grupa osób ćwiczących prowadzenie Kręgów Naprawczych.

Jaka jest geneza powstania Kręgów Naprawczych?

W połowie lat 90-tych lokalne społeczności w slumsach Rio de Janeiro rozpoczęły proces szukania sposobów reakcji na przestępstwa, konflikty i łamanie zasad. Odchodząc od dynamiki karania i strachu, szukano sposobu uzdrawiania wyrządzonych krzywd oraz przestrzeni wspólnego dobrego samopoczucia osób zaangażowanych w te zdarzenia oraz szerszych społeczności. Doprowadziło to do poprawy jakości kontaktów międzyludzkich, wzrostu poczucia bezpieczeństwa oraz dobrostanu. Czerpiąc z metody Sprawiedliwości Naprawczej (Restoraive Justice) oraz podążając za wartościami i praktyką Porozumienia Bez Przemocy (Nonviolent Communication), stworzono proces (metodę Kręgów Naprawczych), którym dzielimy się teraz w społecznościach, w szkołach, w rodzinach, w sądach, w więzieniach, w służbach policyjnych, na uniwersytetach, w kościołach, z pracownikami socjalnymi, z lokalnymi władzami i z biznesmenami w 14 krajach. Znane jako Kręgi Naprawcze (Restorative Circles), systemowe podejście prowadzi społeczności do świadomego wyboru systemu sprawiedliwości – aktywnie przeciwdziałając oraz zmniejszając poczucie wyrządzonej krzywdy. Kręgi dają wszystkim zaangażowanym osobom możliwość doświadczenia w życiu i w praktyce potęgi nieużywania przemocy. Poprzez zaangażowanie w konflikt przewartościowujemy nasz sposób myślenia o współżyciu z innymi, jednocześnie angażując się we współtworzenie systemów społecznych i świata takich, w jakich chcielibyśmy żyć. Proces ten otwiera przed nami możliwość dokonania radykalnych zmian wiodących ku sprawiedliwości społecznej, spójności grup, trwałym związkom i uzdrawianiu jednostki. Wszystkie te elementy są kluczowe dla tworzenia pokoju na świecie.

Twórcą metody Kręgów Naprawczych jest:

Dominic Barter – rozpoczął działalność związaną ze sprawiedliwością naprawczą w połowie lat 90-tych, zainspirowany złożonością społeczną Rio de Janeiro, swoim adopcyjnym domem i swoją nauką Porozumienia Bez Przemocy (NVC) Marshalla Rosenberga. Od 2004 roku jest dyrektorem programu treningowego i konsultantem projektów pilotażowych Sprawiedliwości Naprawczej w Ministerstwie Sprawiedliwości, współpracując z Organizacją Edukacyjno-Kulturalną Narodów Zjednoczonych, z Sekretariatem Praw Człowieka i Państwowym Sekretariatem Edukacji w Brazylii. W 2008 roku Dominic był głównym mówcą na międzynarodowej konferencji Sprawiedliwości Naprawczej. Koordynuje projekt Sprawiedliwości Naprawczej w Centrum Porozumienia Bez Przemocy (CNVC).

Więcej na www.restorativecircles.org

Aleksandra Bagińska

Z wykształcenia psycholog, aktualnie zajmuje się propagowaniem metody Nonviolent Communication Marshalla Rosenberga oraz metody Kręgów Naprawczych. Uczestniczy w grupie ćwiczącej metodę Kręgów Naprawczych, oferuje facylitację Kręgów Naprawczych oraz wsparcie przy zakładaniu systemu.

tel. 504 254 654
kontakt@fundacjasr.org
Warszawa

Tomasz Bagiński

Psycholog, trener, coach, mediator (www.sbs-training.pl)

Od kilku lat zainspirowany Porozumieniem Bez Przemocy, Od lutego 2010 roku w intensywnym poznawaniu, praktykowaniu i dzieleniu się metodą Kręgów Naprawczych. Ukończył 3 treningi FP (facilitator practice) z Dominikiem Barterem. Oferuje facylitację KN, pomoc w instalacji systemu KN, prezentację KN, warsztaty KN, prowadzi grupę ćwiczącą facylitację KN.

tel. 501 229 532
tomek@coachme.pl
Warszawa

Mira Kępka

Pedagog szkolny, facylitator Kręgów Naprawczych. Uczestniczy w grupie ćwiczącej tę metodę. Od czerwca 2010 r. organizuje Kręgi w swoim miejscu pracy. Popularyzuje je w środowisku. Prowadzi ewaluację KN w szkole. Entuzjastka metody, otwarta na dzielenie się doświadczeniem i współpracę w: prezentowaniu, popularyzowaniu, wprowadzaniu, stosowaniu Kręgów Naprawczych.

tel. 502 032 648
mira.kepka@wp.pl
Warszawa

Leszek Kluz

Mediator, negocjator, coach, facilitator Kręgów Naprawczych, akredytowany trener Essential Peacemaking/ WM, zafascynowany filozofią dialogu, od 2003 roku wykorzystuje w swoim życiu i pracy metodę Nonviolent Communication. Członek Stowarzyszenia Mediatorów Rodzinnych. Mediator Komitetu Ochrony Praw Dziecka. Oferuje facilitację KN, prezentacje KN, pomoc w ustawieniu systemu KN w szkołach oraz wszędzie tam, gdzie dana społeczność pragnie znaleźć alternatywne metody rozwiązywania konfliktów.

tel. 510 118 691
nvcmediator@gmail.com
Warszawa

Jolanta Marchlewska

Psycholog, wykorzystuje w swojej pracy metodę Nonviolent Communication Marshalla Rosenberga (www.cnvc.org). Od 28 lutego 2010 roku uczestniczy w grupie ćwiczącej metodę Kręgów Naprawczych, prowadzonej przez Tomasza Bagińskiego. Propaguje metodę Kręgów Naprawczych w szkołach w Łodzi. Prowadzi warsztaty inspirowane metodą NVC w Stowarzyszeniu Kobiety.lodz.pl, pisze artykuły o komunikacji empatycznej. Jest żoną i mamą dwóch synów.

tel. 692 612 410
marchlewska.jolanta@gmail.com
Łódź

Jeśli chcesz:

– wprowadzenia Kręgów Naprawczych w swojej wspólnocie (szkole, ośrodku, organizacji, firmie…..),
– skorzystać z metody Kręgów Naprawczych,
– prezentacji z metody Kregów Naprawczych,

to skontaktuj się z jedną z wymienionych osób.

W sprawie szkoleń prosimy o kontakt z Tomaszem Bagińskim.

Jeśli z jakiś powodów masz kłopot z nawiązaniem kontaktu z powyższymi osobami zapraszamy do kontaktu z Fundacją: kontakt@fundacjasr.org

Mira Kępka – pedagog szkolny, facylitator Kręgów Naprawczych. Uczestniczy w grupie ćwiczącej tę metodę. Od czerwca 2010 r. organizuje Kręgi w swoim miejscu pracy. Popularyzuje je w środowisku. Prowadzi ewaluację KN w szkole. Entuzjastka metody, otwarta na dzielenie się doświadczeniem i współpracę w: prezentowaniu, popularyzowaniu, wprowadzaniu, stosowaniu Kręgów Naprawczych.

tel. 502 032 648
mira.kepka@wp.pl
Warszawa

Efekty zastosowania Kręgów Naprawczych w szkolnictwie:

Z badań nad 400 Kręgami Naprawczymi prowadzonymi w dwóch miejskich okręgach szkolnych w Sao Paulo – jeden o bardzo niskim statusie materialnym i drugi o stosunkowo wysokim – wynika, że w efekcie zastosowania tej metody zdołano osiągnąć porozumienie w 93% przypadków, a w 95% były to ugody, które zakończyły się sukcesem w ustalonym okresie lub z późniejszymi korektami tego terminu, uzgodnionymi przez zaangażowane strony.

W miejskim okręgu szkolnym Campinas przeprowadzono w 2009 roku projekt testowy, który był poprzedzający dla szeroko zakrojonych prac w roku 2010. W testowanych szkołach, w roku 2008 poprzedzającym wprowadzenie projektu, odnotowano 71 interwencji policji, których rezultatem było aresztowanie uczniów i dalsze postępowanie sądowe. W 2009, który stał się rokiem wprowadzenia programu Kręgów Naprawczych, odnotowano jeden taki przypadek, co stanowi spadek o 98%.

Aktualnie Dominic Barter uczestniczy w procesie wprowadzania systemu Kręgów Naprawczych w 89 miejskich szkołach średnich, w każdej z nich uczy się od 1,500 do 4,000 uczniów.

W jednym z miejskich okręgów, gdzie zarówno szkoły państwowe jak i miejskie oraz policja, służby socjalne, a także sądy dla nieletnich stosują tę metodę odnotowano 50% spadek liczby spraw sądowych z udziałem nieletnich. W skali państwa nastąpiło zmniejszenie tej liczby o średnio 20% i mamy głębokie poczucie przyczynienia się do tego stanu rzeczy.

Kręgi Naprawcze a wymiar sprawiedliwości:

W brazylijskim stanie Rio Grande Do Sul sprawy sądowe nieletnich zakończone utworzeniem Kręgów Naprawczych lub utworzeniem kręgów i wyrokiem (pracy społecznej lub do 18 miesięcy więzienia) wykazują o 61% niższy wskaźnik ponownego popełnienia przestępstwa przez skazanych niż w sprawach, w których nie stosuje się Kręgów Naprawczych.

W przypadku więzień dla nieletnich Kręgi Naprawcze pomagają w ponownej integracji ze społeczeństwem. W procesie uczestniczą skazani wraz z rodzinami, pracownicy służb socjalnych odpowiedzialni za zapewnienie wsparcia i znalezienie nieletnim miejsca w szkole, oraz pracownicy więzienia posiadający informacje przydatne dla działania służb. Dzięki temu ilość sytuacji, w których nieletni znaleźli miejsce w szkole w wyznaczonym czasie wzrosła o 28%.(Wiele badań pokazuje, że znalezienie miejsca w szkole jest kluczowym czynnikiem pozwalającym uniknąć powrotu do więzienia).

Po odbyciu treningu Kręgów Naprawczych nieletni więźniowie zaczęli stosować proces na swoim oddziale oraz podczas wizyt rodziny i krewnych w związku z kwestią częstego występowania narkotyków. Dostęp do nich znacznie tam zmalał, a od maja 2006 roku narkotyków nie ma w ogóle, podczas gdy na innych obserwowanych oddziałach są wciąż powszechne.

Czy możliwe, aby zniknęły kary?

Kary są wszędzie. W naszych szkołach, w pracy, w rodzinie, w społeczeństwie. Mamy nadzieję, że jak ktoś zostanie ukarany, to powstrzyma go to od podobnych zachowań w przyszłości, a nauczy zachowań, których wymagamy od niego, bo uważamy je za najwłaściwsze.

Gdy stanie się coś, co nam nie pasuje, pytamy – jaka zasada została złamana, kto ją złamał i jaką powinien ponieść karę. Mamy nadzieję, że w ten sposób utrzymamy porządek i dyscyplinę.

Karanie skupia się tylko na sprawcy, uwaga i czas poświęcone są na wyznaczeniu odpowiedniej formy ukarania. Osoba pokrzywdzonego i to, czego on potrzebuje, jest osobnym, odrębnym tematem. Czasem wymierzenie sprawcy nawet surowej kary nie przyczynia się do zmniejszenia bólu i cierpienia pokrzywdzonego.

Co zamiast kary?

Filozofia sprawiedliwości naprawczej zakłada podejście wynikające z pytań: co się konkretnie stało? Kto w ten sposób ucierpiał i dlaczego? Jak można to naprawić?

Filozofia ta proponuje zamiast kary – rodzaj zadośćuczynienia, wyrównania szkody i jej naprawienie.

Metodą, która czerpie z tej filozofii oraz z założeń komunikacji NVC (www.cnvc.org) są Kręgi Naprawcze Dominica Bartera (www.restorativecircles.org).

Metoda wykorzystywana jest do rozwiązywania konfliktów w szkołach, rodzinach, sądach, społecznościach. Spotkania nazwane kręgami są miejscem, w którym pytamy autora i odbiorcę czynu (a nie sprawcę i pokrzywdzonego) o to, jakie zdarzenie konfliktowe miało miejsce i jakie znaczenie miało ono dla nich, pytamy o przyczyny i motywy działania autora zdarzenia.

Ostatnim etapem spotkania kręgu naprawczego jest uzgodnienie z wszystkimi uczestnikami kręgu działania, które jest zadośćuczynieniem, sposobem naprawienia szkody wraz z terminem jego realizacji.

Wysłuchanie wszystkich zaangażowanych stron konfliktu, możliwość poznania przyczyn tego, co się stało powoduje, że pojawia się w nas miejsce na zrozumienie, otwartość, gotowość do działania, zamiast potrzeby ukarania winowajcy.

Rezultatem procesu kręgu naprawczego jest wzięcie odpowiedzialności autora czynu za to, co zrobił oraz realizacja działania, które ma naprawić szkodę.
Odbiorca czynu jest wysłuchany, wzięty pod uwagę, ale i ma możliwość dialogu z autorem. Otrzymuje zadośćuczynienie, w ten sposób jego uczucia i potrzeby są respektowane.

Pozostaje tylko pytanie, czy jesteśmy gotowi na przyjęcie takiego sposobu patrzenia na konflikty. Czy mamy w sobie otwartość na zamianę kary na zadośćuczynienie? I czego potrzebujemy, aby ta otwartość w nas się pojawiła.

Jolanta Marchlewska

Czy macie w swoich domach pokój do konfliktów? Nie? A to duży błąd!

Konflikty są naturalną częścią życia, jak jedzenie i odpoczynek – twierdzi Dominic Barter (www.restorativecircles.org). Macie w domu miejsce do jedzenia? A miejsce do odpoczynku, spania? Każdy dom ma pokój do odpoczynku, pokój, gdzie może zjeść, ale nie ma pokoju do walczenia.

Nauczono nas, że konflikty są niebezpieczne, należy ich unikać, uciekać, jak najszybciej się oddalić.
Tymczasem konflikty są, pojawiają się, będą, może lepiej nawiązać z nimi kontakt?
Boimy się konfliktów, bo dotyczą one ważnych dla nas spraw, osób, opinii, zdarzeń.

Jak możemy się za nie zabrać? Potrzebujemy przestrzeni, żeby nasze konflikty się dopełniły
i rozkwitły, żeby każdy, na kogo mają one wpływ, miał okazję do powiedzenia o swoim bólu, swoich potrzebach i oczekiwaniach; żeby był możliwy dialog między uczestnikami, każdy musi mieć miejsce do swojej opowieści.

Dominic Barter proponuje budowanie w naszych społecznościach (w domu, pracy, w szkole,
w społeczeństwie) Systemu Naprawczego i tworzenie Kręgów Naprawczych, które gwarantują wzajemne zrozumienie stron, odpowiedzialność za siebie i wypracowanie działań, które pozwolą odbudować i naprawić nasze relacje, spojrzeć na siebie jak na ludzi, za działaniami których stoją potrzeby, motywy, niespełnione oczekiwania, ból i smutek.

Inspiracja: udział w spotkaniu wprowadzającym do metody – Kręgi Naprawcze w dniu 02.02.2010 r., prowadzonym przez Dominica Bartera. Organizator: Aleksandra Bagińska
www.pathos.pl
www.nvc.info.pl

Jolanta Marchlewska

Jak wygląda ustawienie systemu Kręgów Naprawczych?

1.Zgoda decydentów na wprowadzenie Kręgów Naprawczych jako metody rozwiązywania konfliktów, sporów i sytuacji trudnych w danej społeczności (szkoły, ośrodka, placówki…)
2.Poinformowanie o uzgodnieniu wszystkich członków społeczności – przeprowadzenie prezentacji omawiającej czym są Kręgi Naprawcze oraz w jaki sposób dana społeczność będzie z nich korzystać, rozwieszenie informacji o Kręgach Naprawczych.
3. Wyznaczenie dedykowanego Kręgom Naprawczym miejsca.
4. Ustalenie sposobu/procedury zwoływania Kręgu Naprawczego
5. Wytypowanie wewnętrznych kandydatów na facylitatorów.

Projekt pilotażowy KN

W ramach projektu Fundacja Świadomego Rozwoju wprowadzi metodę Kręgów Naprawczych w dwóch warszawskich placówkach, z naszej strony zaoferujemy :

– wsparcie w ustawieniu systemu,

– przeprowadzenie prezentacji w społeczności dotyczącej KN (możliwe, że więcej niż jednej zwłaszcza jeśli potrzebne jest spotkanie z dziećmi i młodzieżą)

– w pierwszym roku od ustawienia sytemu dla KN oferujemy naszych facylitatorów do prowadzenia Kręgów (co jest jednocześnie nauką dla przyszłych facylitatorów z danej społeczności)

Korzyści z wprowadzenia Kręgów Naprawczych.

1.Dzięki KN dana społeczność (każda jednostka) zyskuje narzędzie do pokojowego rozwiązywania trudnych sytuacji/konfliktów.
2.KN budują świadomość odpowiedzialności za własne czyny (co powoduje przeciwdziałanie recydywie i przemocy oraz zwiększa odpowiedzialność jednostek)
3. KN budują poczucie bezpieczeństwa w danej społeczności.
4. KN budują poczucie wspólnoty w danej społeczności.

Zobowiązania ze strony danej placówki:

– przy każdym zwoływanym Kręgu obecna jest osoba ze społeczności, która została wytypowana w placówce,że w przyszłości będzie facylitatorem KN,

– utrzymanie systemu przez pierwszy rok przy wspomnianym wsparciu Fundacji, a przez kolejne m.in 2 lata samodzielnie,

– osoby wytypowane przez placówkę do bycia facylitatorami w formie pisemnej zobowiązują się do uczestniczenia w 10 spotkaniach (darmowych), na których są ćwiczone KN, do uczestniczenia w roli współfacylitatora w kręgach oraz do późniejszego samodzielnego facylitowania kręgów w danej społeczności

– placówka wyraża zgodę na przeprowadzenie Fundacji ankiet w trakcie trwania projektu sprawdzających wpływ KN na ich uczestników.

Zapraszamy wszystkich, którzy chcą poznać i ćwiczyć z nami metodę Kręgów Naprawczych na spotkania w Warszawie.

Zwykle spotkanie rozpoczynamy chwilą rozmowy, odpowiedzią na pytania, które pojawiły się od poprzedniego spotkania, aby następnie rozpocząć ćwiczenie.
Jeśli to Twoje pierwsze spotkanie z metodą to pamiętaj, że na spotkaniu możesz doświadczyć na czym metoda polega, lecz nie będziemy prowadzili wykładu o metodzie.

Jeśli jesteś zainteresowany udziałem skontaktuj się z nami pisząc na mail:
kontakt@fundacjasr.org

Podamy ci aktualne daty spotkań i ich miejsce.

Oferujemy przeprowadzenie zajęć wprowadzających do metody Kręgów Naprawczych.

Zajęcia mogą zawierać następujące elementy w zależności od długości ich trwania:

1. Wykład: czym jest metoda Kręgów Naprawczych
2. Ćwiczenie Kręgów Właściwych
3. Ćwiczenie Kręgów Otwarcia
4. Ćwiczenie Kręgów Zamknięcia
5. Ćwiczenie Kręgów dla facylitatora
6. Wykład: jak wprowadzić system Kręgów Naprawczych

Zajęcia możemy przeprowadzić w dowolnym mieście w Polsce. 

Osoba prowadząca: Tomasz Bagiński – patrz zakładka “Ludzie fundacji”

Koszt przeprowadzenia zajęć zależy od miasta (pokrycie kosztów dojazdu oraz noclegu trenera), zakresu: ilość dni, godzin zajęć.
Dlatego zachęcamy do kontaktu z nami w celu ustalenia szczegółów w zależności od Państwa potrzeb.